Cuộc tổng tiến công và nổi dậy của quân và dân năm Mậu Thân 1968 có hàng trăm nam, nữ thanh niên ở ấp Tân Hòa 1, ấp Tân Hòa 2 và ấp Thới Hòa, xã Vĩnh Lộc đã hăng hái tham gia đoàn Dân công do Cấp ủy xã và Chi bộ các ấp cùng các cơ sở cách mạng nòng cốt tổ chức. Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc tuy có tuổi đời rất trẻ nhưng không ngại hiểm nguy gian khó, luôn sẵn sàng hi sinh khi nhận nhiệm vụ được giao.
Đêm ngày 15 tháng 6 năm 1968 (nhằm ngày 20 tháng 5 Âm lịch), đoàn Dân công Tân Hòa II tập trung tại ngã tư Tân Hòa I cùng với đoàn dân công Tân Hòa I, tổng số dân công của hai đoàn là 55 người, trong đó có 01 đồng chí du kích có vũ trang dẫn đường, 01 thanh niên tòng quân nhận nhiệm vụ đưa 02 thương binh của Sư đoàn 9 vượt đồng bưng xuống Đức Hòa, Long An và từ đó tải đạn về Sài Gòn. Khi đoàn dân công đi đến góc bưng của kinh Láng Cát thì bất ngờ phát hiện địch pha đèn rọi sáng cả một vùng, chúng phát hiện ra đoàn dân công và bắn xối xả vào đội hình. Trận oanh kích ác liệt bằng rốc két đã tước đi sinh mệnh của 32 dân công hỏa tuyến gồm 25 nữ, 07 nam (trong 32 dân công hi sinh có 01 đồng chí du kích dẫn đường có vũ trang, 01 thanh niên gia đình cách mạng nhập ngũ đi cùng đoàn dân công). Ngoài ra, trong ngày lịch sử đó còn có 02 đồng chí thương binh của Sư đoàn 9; 23 người được trở về cùng gia đình gồm 16 nữ và 07 nam, trong số đó có nhiều anh, chị, em bị thương.
Trong đêm hôm ấy, nhất là những gia đình có con em tham gia dân công ruột thắt gan bàu nhưng vì ở trong vòng ấp chiến lược nên phải chờ đến khi hừng sáng, thân nhân của những dân công bí mật ra vùng trắng (là vùng không có cây cối hay chỗ ẩn nấp - cánh đồng bưng Láng Cát) nhìn thấy xác nằm ngổn ngang, nhưng chưa thể đem con em mình về; vì sáng hôm ấy giặc tiếp tục cho trực thăng vào dò xét và ra sức chiêu dụ bà con Vĩnh Lộc đừng nghe theo lời Việt cộng mà đi dân công nữa, nếu đồng ý chúng sẽ cho ra bưng lấy xác con em mình về, đồng thời điều trị cho những người bị thương, bà con Vĩnh Lộc cũng “đành ừ” để được lấy xác con em về chôn cất, nhưng người dân Vĩnh Lộc ngoài miệng thì ừ “đừng theo Việt cộng” nhưng trong lòng luôn nhớ:
“ Con ra thưa với Bác Hồ
Đất này chỉ một ngọn cờ vàng sao”
Sự kiện 32 dân công hoả tuyến là bài học mãi sáng trong trang sử hào hùng của huyện Bình Chánh anh hùng, trang sử tuyệt đẹp của nhân dân Vĩnh Lộc góp phần tô thắm trang sử vàng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc. Mãi sáng ngời để các thế hệ mai sau noi theo. Năm 2010, ghi nhân sự hy sinh bất khuất ấy, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam- Nguyễn Minh Triết đã truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho tập thể 32 Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc.
Hàng năm, cứ đến ngày 20 tháng 5 âm lịch, lãnh đạo các cấp đều tổ chức ngày lễ giỗ tưởng nhớ sự hy sinh cao cả của 32 người con đất Vĩnh Lộc anh hùng; những dân công còn sống, các cô, chú đều trở về cách đồng bưng năm xưa, thắp nén hương tưởng nhớ đồng đội, cùng nhau nhắc lại những kỷ niệm của một thời kháng chiến hào hùng.
Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân 1968 đã được Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xếp hạng di tích lịch sử theo Quyết định số 119/2005/QĐ-UBND ngày 12 tháng 7 năm 2005.
_03133920454.jpg)
_02175314586.JPG)
